Myanmar - Water everywhere

Daar stond ik dan, als een losgeslagen guerrillastrijder op de motorkap van jeep, een nationalistische hoed op me hoofd en mijn waterpistol in de aanslag, wachtend tot het moment daar was om toe te slaan. Vanuit zijn ooghoek spotte hij mij, niet een tegenstander, maar ook zeker niet mijn vriend op dit moment. Hij draaide zich bij en richtte zijn waterkanon op mij. De waterstraal kwam in een fractie van een seconde recht op me hoofd af. Ik had niet de illusie dat mijn nederige waterpistooltje iets ging uithalen tegen de waterstraal en al had het iets uitgehaald, was ik nu al te laat.

Enigszins gedesoriënteerd ging ik lachend op de motorkap zitten en riep zo hard als ik kon ‘Happy new year’, de man op het podium gaf een knikje en besloot een nieuw doelwit te zoeken. Dat was overigens niet moeilijk gezien de straat een grote mierenhoop was, het zou knapper geweest zijn als hij niemand had geraakt.

Het jaarlijks terugkerend waterfestival, hier beter bekend als Thingyan, kun je het best vergelijken met een vier dagen durend Koningsdag. Om eerlijk te zijn vond ik het zelfs leuker dan ons Oranjefeest, maar het kent ook een enorm goed business concept welke ik zal proberen te schetsen. Thingyan is een feest voor iedereen, het maakt dus niet uit of je buitenlander bent, een hoge pief in de politiek, een bekende popartiest, een straatverkoper of de bedelaar die normaal op de hoek van de straat zit. Iedereen doet verplicht mee, of je geeft jezelf een ophokplicht in je huis. Het deed me het meest denken aan een slogan die in Myanmar op veel verpakkingen van voedsel staat: ‘Suitable for any race & religion’. Daarnaast is er nog één duidelijke afspraak, er mag alleen maar met water gespeeld worden tussen 9.00 en 18.00 en daarop waren alle vergunningen ook afgestemd. Iedereen die hield zich ook aan deze afspraak.

Het business concept gaat nog verder, want elke zelf respecterend bedrijf heeft langs de geijkte routes een podium opgebouwd, waar gedurende de genoemde tijden alle nationale pophelden hun muziek ten gehore brengen. Een kaartje voor een dagdeel kost ongeveer 30 dollar waarbij je onbeperkt met een tuinslang op alle willekeurige voorbijgangers water mag spuiten. Ondanks dat het salaris van veel Myanmarese rond de 4 tot 6 dollar per dag ligt, waren de meeste kaarten al lang voor Thingyan uitverkocht met de daarbij behorende zwarte handel waarbij de kaartjes nog een paar keer over de kop gingen.

Geen kaartje voor het podium kunnen bemachtigen? Geen probleem, dan kun je altijd nog een mini van of vrachtwagen huren met een stel vrienden. Gezamenlijk betaal je tussen de 60 en 120 dollar voor een busje met chauffeur voor een gehele dag. Vrijwillig ga je dan in de ellelange files staan welke richting de podiums gaan en is het een zegen wanneer je in het bereik bent van de eerste waterstralen die je afkoelen. Dat water is trouwens niet het leidingwater dat wij kennen, maar wordt uit de diverse meren gepompt. Je zult het waarschijnlijk wel bedacht hebben, maar dit zijn niet de meest hygiënische plaatsen. Naast dat mensen zich in het meer wassen, wordt het ook gebruikt als afvalstortplaats en afvoer van regen en andere wateren. Typerend was een laagje water van 5 centimeter in een emmer, waardoor je de bodem al niet meer kon zien en de witte vlakken op me blouse die bruin kleurden.

Enfin, het feest. Op de eerste dag hadden we met een groep van zes Nederlanders een mini van gehuurd. In de open bak hadden we een emmer met water en twee waterpistolen. Als gezegd gingen we langs de diverse podia waar we traditioneel gezuiverd werden, dit is het idee achter het feest. Voor ons was het een groot watergevecht en een stel blanken op een mini van in Myanmar, dát valt op. Het zal je ook niet verbazen dat iedereen het op ons gemunt had, maar wel in een positieve manier natuurlijk. Het was ook die dag toen ik mijn tweede roeping vond; guerrillastrijder. Gewapend met mijn waterpistool sprong ik van de wagen en maakte in, voor mijn gevoel, Yangon onveilig.

Niemand was veilig. Willekeurige passanten, straatverkopers en mensen op het podium waren makkelijke targets en daar was de lol ook snel van af. Mijn nieuwe doelgroep waren mensen die zich onttrokken aan de feestvreugde of het niet verwachtten. Het ijskoude water spoot ik naar bestuurders die hun raam nog net iets open hadden staan, ik sprong in voorbij rijdende bussen en opende regelmatig de deur van een taxi waar mensen zich veilig waanden. De glimlach op mijn gezicht was oneindig en misschien hielp dat ook wel bij de coulance tegenover mijn actie. Ondanks de ondankbare blik op het moment dat ik de actie uitvoerde, werd je met een lach bedankt en een gelukkig nieuw jaar toegewenst. Dit ging zo vier dagen door, waarbij ik ook mijn 30 minuten achter een waterkanon heb gehad.

Vandaag komt het straatleven weer rustig op gang, afgelopen dagen zijn alle Boedistische Myanmarese (89%!) offers gaan brengen bij het klooster of pagoda waar ze een band mee hebben. Het brengen van offers is een traditie om te herinneren dat je niet hebzuchtig of egoïstisch moet zijn, daarnaast helpt het voeden van de hongerige geesten en van de monniken. Gecombineerd met het offeren, is het uitspreken van goede voornemens en waarschijnlijk kun je mijne al wel raden:

Thingyan introduceren in Nederland


Spot mij in deze video over Thingyan: https://www.youtube.com/watch?t=39&v=HFSA5blJ-0k

En bekijk de foto’s via: https://www.facebook.com/media/set/?set=a.10152739777031526.1073741838.555071525&type=1&l=0ec50ad8ea

En vindt nog 14 redenen waarom je naar Myanmar moet gaan: http://www.bloomberg.com/news/photo-essays/2015-04-13/why-you-need-to-go-to-myanmar-in-15-photos